Sự thật về Thanh khoản: Báo cáo nghiên cứu hiệu ứng lên coin trên sàn giao dịch 2024

1. Giới thiệu nghiên cứu

1.1 Nền tảng nghiên cứu

Thời gian gần đây, thị trường đã có những cuộc thảo luận rộng rãi về các token VC có vốn hóa thị trường lưu động thấp (MC) nhưng có định giá hoàn toàn pha loãng cao (FDV). Tỷ lệ MC/FDV của các token mới phát hành trong năm 2024 đã giảm xuống mức thấp nhất trong ba năm qua, điều này có nghĩa là sẽ có một lượng lớn token được mở khóa trong tương lai. Mặc dù lưu lượng ban đầu thấp có thể làm tăng giá trong ngắn hạn, nhưng thiếu tính bền vững. Khi một lượng lớn token được mở khóa vào thị trường, rủi ro dư cung gia tăng, các nhà đầu tư lo ngại rằng cấu trúc này khó có thể duy trì đà tăng trưởng lâu dài.

Do đó, sự quan tâm của nhà đầu tư đã chuyển từ token VC sang Meme coin. Meme coin thường được mở khóa hoàn toàn vào thời điểm TGE, có tính thanh khoản cao, không có áp lực bán do mở khóa trong tương lai. Cấu trúc này giảm áp lực cung trên thị trường, mang lại cho nhà đầu tư nhiều niềm tin hơn. Nhiều Meme coin khi phát hành có MC/FDV gần 1, có nghĩa là người nắm giữ sẽ không bị pha loãng do phát hành thêm, cung cấp một môi trường thị trường tương đối ổn định. Khi nhận thức về rủi ro mở khóa quy mô lớn ngày càng sâu sắc, sự quan tâm của nhà đầu tư chuyển sang Meme coin có tính thanh khoản cao, tỷ lệ lạm phát thấp, mặc dù có thể thiếu ứng dụng thực tế.

Thị trường hiện tại yêu cầu các nhà đầu tư cẩn thận hơn trong việc lựa chọn token. Tuy nhiên, các nhà đầu tư khó có thể tự đánh giá từng dự án, lúc này cơ chế sàng lọc của sàn giao dịch trở nên quan trọng. Là "người gác cổng" hướng đến người dùng, sàn giao dịch tập trung không chỉ xác minh tính tuân thủ và tiềm năng thị trường của token mà còn đóng vai trò trong việc sàng lọc các dự án chất lượng. Mặc dù có quan điểm cho rằng giao dịch trên chuỗi sẽ vượt qua CEX, nhưng Klein Labs cho rằng thị phần CEX sẽ không bị chiếm đoạt. Trải nghiệm giao dịch CEX, lưu trữ tài sản có trách nhiệm, thói quen người dùng, rào cản thanh khoản, xu hướng tuân thủ toàn cầu và các yếu tố khác khiến thị phần giao dịch CEX sẽ lâu dài vượt trội hơn so với giao dịch trên chuỗi.

Vậy, sàn giao dịch làm thế nào để chọn lọc và quyết định niêm yết? Hiệu suất tổng thể của các đồng coin niêm yết trong năm qua như thế nào? Những đồng token này có liên quan đến sàn giao dịch đã chọn không?

Để trả lời những câu hỏi này, nghiên cứu này khám phá tình hình niêm yết coin trên các sàn giao dịch lớn, phân tích ảnh hưởng của nó đến hiệu suất thị trường của token, tập trung vào sự thay đổi khối lượng giao dịch và đặc điểm biến động giá sau khi niêm yết, nhằm xác định ảnh hưởng của các sàn giao dịch khác nhau đến hiệu suất thị trường của coin sau khi niêm yết.

1.2 Phương pháp nghiên cứu

1.2.1 Đối tượng nghiên cứu

Chúng tôi kết hợp sàn giao dịch với khu vực và thị trường, chủ yếu chia thành ba loại:

Người Hoa sáng lập, hướng tới toàn cầu: Binance, Bybit, OKX, Bitget, KuCoin, Gate, v.v. Các sàn giao dịch nổi tiếng chủ yếu do người Hoa thành lập đầu tư, hướng tới thị trường toàn cầu.

Hàn Quốc tạo ra, hướng tới thị trường nội địa: Bithumb, UPbit, v.v. Chủ yếu hướng tới thị trường nội địa Hàn Quốc.

Mỹ tạo ra, hướng tới châu Âu và Mỹ: Coinbase, Kraken, v.v. Sàn giao dịch Mỹ, chủ yếu hướng tới thị trường châu Âu và Mỹ, thường bị quản lý chặt chẽ bởi SEC, CFTC, v.v.

Các sàn giao dịch ở các khu vực như Mỹ Latinh, Ấn Độ, Châu Phi, do khối lượng giao dịch và thanh khoản tổng thể nhỏ hơn 5%, sẽ không được phân tích sâu trong báo cáo này.

Chúng tôi đã chọn ra 10 sàn giao dịch đại diện ở trên, phân tích hiệu suất niêm yết coin của chúng, bao gồm số lượng sự kiện niêm yết coin và ảnh hưởng thị trường sau đó.

1.2.2 Thời gian

Chủ yếu chú ý đến sự thay đổi giá trong 1 ngày, 7 ngày và 30 ngày trước của token sau TGE, phân tích xu hướng, mô hình biến động và phản ứng của thị trường, lý do như sau:

• Ngày đầu tiên của TGE, phát hành tài sản mới, khối lượng giao dịch rất cao, phản ánh mức độ chấp nhận ngay lập tức của thị trường. Bị ảnh hưởng lớn bởi tâm lý mua vào và FOMO, đây là giai đoạn quan trọng trong định giá ban đầu của thị trường.
• Biến động giá trong 7 ngày trước và sau TGE có thể nắm bắt được tâm lý ngắn hạn của thị trường đối với đồng tiền mới, cũng như sự công nhận ban đầu về nền tảng dự án, đo lường tính liên tục của nhiệt độ thị trường và trở lại mức giá khởi điểm hợp lý của dự án.
• Trong 30 ngày sau TGE, sẽ quan sát sức hỗ trợ lâu dài của đồng tiền, sự giảm nhiệt trong đầu cơ ngắn hạn, các nhà đầu cơ dần rút lui, giá đồng tiền và khối lượng giao dịch có duy trì hay không, trở thành tham khảo quan trọng cho sự công nhận của thị trường.

1.2.3 Xử lý dữ liệu

Nghiên cứu này áp dụng phương pháp xử lý dữ liệu hệ thống để đảm bảo tính khoa học của phân tích. So với các phương pháp nghiên cứu phổ biến trên thị trường, nghiên cứu này có tính trực quan, đơn giản và hiệu quả hơn.

Dữ liệu chủ yếu đến từ TradingView, bao gồm dữ liệu giá của các đồng tiền mới niêm yết trên các sàn giao dịch lớn vào năm 2024, bao gồm giá khởi điểm khi niêm yết, giá thị trường tại các thời điểm khác nhau và khối lượng giao dịch. Do có nhiều điểm mẫu, phân tích dữ liệu quy mô lớn này giúp giảm thiểu ảnh hưởng của dữ liệu bất thường đơn lẻ đến xu hướng tổng thể, từ đó nâng cao độ tin cậy của kết quả thống kê.

(I) Tổng quan về hoạt động niêm yết đa biến

Nghiên cứu này sử dụng phương pháp phân tích đa biến, xem xét tổng hợp các yếu tố như tình hình thị trường, độ sâu giao dịch, Thanh khoản, nhằm đảm bảo tính toàn diện và khoa học của kết quả. Chúng tôi đã so sánh mức tăng giảm trung bình của các đồng coin mới tại các sàn giao dịch khác nhau, và kết hợp với định vị thị trường của sàn giao dịch ( như số lượng người dùng, Thanh khoản, chiến lược niêm yết ) để phân tích sâu.

(II) Đánh giá trung bình hiệu suất tổng thể

Để đo lường hiệu suất thị trường của đồng tiền, chúng tôi đã tính toán sự thay đổi phần trăm của nó so với giá khởi điểm của đồng tiền (Sự thay đổi phần trăm), công thức tính như sau:

Tỷ lệ thay đổi = ( giá hiện tại - giá khởi điểm ) / giá khởi điểm * 100%

Xem xét rằng các tình huống cực đoan trên thị trường có thể ảnh hưởng đến xu hướng dữ liệu tổng thể, chúng tôi đã loại bỏ 10% cực đoan đầu tiên và 10% cực đoan cuối cùng để giảm thiểu tác động của các sự kiện thị trường ngẫu nhiên ( như tin tức tốt bất ngờ, thao túng thị trường, Thanh khoản bất thường ) đến kết quả thống kê. Cách xử lý này giúp tính toán kết quả có tính đại diện hơn, có thể phản ánh chính xác hơn về hiệu suất thị trường thực tế của các đồng coin mới trên các sàn giao dịch khác nhau. Sau đó, chúng tôi tính toán trung bình tỷ lệ tăng giảm của các đồng coin mới trên mỗi sàn giao dịch, để đo lường hiệu suất tổng thể của thị trường đồng coin mới trên các nền tảng khác nhau.

(III) Đánh giá độ ổn định của hệ số biến động

Hệ số biến thiên ( Coefficient of Variation, CV ) là một chỉ số đo lường độ biến động tương đối của dữ liệu, công thức tính của nó là:

CV = σ / μ

Trong đó, σ là độ lệch chuẩn, μ là giá trị trung bình. Hệ số biến thiên là chỉ số vô hướng, không bị ảnh hưởng bởi đơn vị dữ liệu, phù hợp để so sánh sự biến động của các tập dữ liệu khác nhau. Trong phân tích thị trường, CV chủ yếu được sử dụng để đo lường sự biến động tương đối của giá hoặc lợi nhuận. Trong phân tích giá của sàn giao dịch hoặc token, CV có thể phản ánh sự ổn định tương đối của các thị trường khác nhau, cung cấp cơ sở đánh giá rủi ro cho nhà đầu tư. Tại đây, hệ số biến thiên được sử dụng thay vì độ lệch chuẩn. Bởi vì hệ số biến thiên có tính ứng dụng cao hơn so với độ lệch chuẩn.

2. Tóm tắt hoạt động niêm yết coin

2.1 so sánh giữa các sàn giao dịch

2.1.1 Số lượng coin và sở thích FDV

Từ dữ liệu tổng thể, các sàn giao dịch hàng đầu ( như Binance, UPbit, Coinbase) có số lượng đồng tiền được niêm yết ít hơn so với các sàn giao dịch khác. Điều này thể hiện sự khác biệt trong vị trí của các sàn giao dịch ảnh hưởng đến phong cách niêm yết.

Từ số lượng niêm yết, như Binance, OKX, UPbit, Coinbase, quy tắc niêm yết nghiêm ngặt hơn, số lượng niêm yết ít hơn nhưng quy mô lớn hơn; trong khi các sàn giao dịch như Gate thường xuyên niêm yết tài sản mới, cung cấp nhiều cơ hội giao dịch hơn. Dữ liệu cho thấy, số lượng niêm yết có mối tương quan âm với FDV, tức là các sàn giao dịch niêm yết nhiều dự án có FDV cao hơn thường có số lượng niêm yết ít.

CEX áp dụng các chiến lược khác nhau để xác định mức độ ưu tiên niêm yết coin, tập trung vào các cấp độ định giá hoàn toàn pha loãng khác nhau (FDV). Ở đây, chúng tôi phân loại theo FDV của dự án để dễ dàng hiểu được tiêu chuẩn niêm yết coin của sàn giao dịch. Khi định giá token, chúng tôi thường xem xét MC và FDV, chúng phản ánh chung về định giá token, quy mô thị trường và thanh khoản.

• MC chỉ tính tổng giá trị của các đồng tiền đang lưu thông hiện tại, không tính đến các đồng tiền sẽ được mở khóa trong tương lai, vì vậy có thể đánh giá thấp giá trị thực của dự án, đặc biệt là khi phần lớn các đồng tiền vẫn chưa được mở khóa, dễ gây hiểu lầm.
• FDV được tính dựa trên tổng số lượng token, có thể phản ánh toàn diện hơn về định giá tiềm năng của dự án, giúp nhà đầu tư đánh giá rủi ro áp lực bán trong tương lai và giá trị dài hạn. Đối với các dự án có MC/FDV thấp, ý nghĩa tham khảo ngắn hạn của FDV là hạn chế, chủ yếu là tham khảo dài hạn.

Do đó, khi phân tích các đồng tiền mới được niêm yết, FDV có tính tham khảo cao hơn Market Cap. Ở đây, chúng tôi chọn FDV làm tiêu chuẩn.

Ngoài ra, từ thái độ đối với các dự án phát hành lần đầu, thường hầu hết các sàn giao dịch áp dụng chiến lược cân bằng, tức là vừa chú trọng đến các dự án phát hành lần đầu, vừa chú trọng đến các dự án không phát hành lần đầu, nhưng thường yêu cầu cao hơn đối với các dự án không phát hành lần đầu, vì các dự án phát hành lần đầu sẽ mang lại nhiều người dùng mới hơn. Ngoài ra, hai sàn giao dịch Hàn Quốc là UPbit và Bithumb chủ yếu tập trung vào việc niêm yết các đồng không phát hành lần đầu. Bởi vì so với việc phát hành lần đầu, việc niêm yết đồng không phát hành lần đầu có thể giảm thiểu rủi ro sàng lọc, đồng thời còn có thể tránh được sự biến động của thị trường trong giai đoạn phát hành lần đầu và vấn đề thiếu thanh khoản ban đầu. Đồng thời, đối với các bên dự án, so với việc phát hành lần đầu, các bên dự án không cần phải gánh quá nhiều áp lực về quảng bá thị trường và quản lý thanh khoản, việc niêm yết đồng không phát hành lần đầu có thể tận dụng độ tin cậy hiện có của thị trường để thúc đẩy tăng trưởng.

2.1.2 Sở thích đường đua

Binance

Năm 2024, số lượng Meme coin vẫn chiếm tỷ lệ cao nhất. Các dự án Infra và DeFi chiếm tỷ lệ lớn. RWA và DePIN có số lượng coin tương đối ít trên Binance, nhưng hiệu suất tổng thể khá tốt. Trong đó, mức tăng cao nhất của USUAL đạt 7081%. Mặc dù Binance có sự lựa chọn coin khá thận trọng trong những lĩnh vực này, nhưng một khi được niêm yết, phản ứng của thị trường thường rất tích cực. Trong nửa sau của năm, sự ưa chuộng niêm yết coin của Binance trong lĩnh vực AI rõ ràng nghiêng về token AI Agent, chiếm tỷ lệ cao nhất trong các dự án AI.

Năm 2024, Binance có xu hướng ưu tiên hệ sinh thái BNB. Ví dụ, sự ra mắt của các dự án như BANANA và CGPT cho thấy Binance đang tăng cường hỗ trợ cho hệ sinh thái trên chuỗi của mình.

OKX

Số lượng đồng xu trên OKX nhìn chung cũng có nhiều Meme nhất, chiếm khoảng 25%. So với các sàn giao dịch khác, số lượng đồng xu trên các chuỗi công khai và hạ tầng nhiều hơn, tổng cộng chiếm đến 34%, điều này cho thấy so với các sàn giao dịch khác, OKX vào năm 2024 sẽ chú trọng hơn vào đổi mới công nghệ nền tảng, tối ưu hóa khả năng mở rộng và phát triển bền vững hệ sinh thái blockchain.

Trong lĩnh vực mới nổi, OKX chỉ niêm yết 4 loại token AI, bao gồm DMail và GPT, đã ra mắt 3 loại token mới trong lĩnh vực RWA, và chỉ có 3 loại trong lĩnh vực DePIN. Điều này phản ánh sự thận trọng của OKX trong việc bố trí ở các lĩnh vực mới nổi.

UPbit

UPbit có đặc điểm lớn nhất về việc niêm yết đồng coin trong năm 2024 là phạm vi bao phủ rộng rãi, hiệu suất của các đồng token thường khá tốt. Trong năm 2024, UNI và BNT đã được niêm yết trên sàn DEX. Điều này cho thấy UPbit vẫn có tiềm năng lớn và không gian phát triển trong việc niêm yết các tài sản phổ biến, nhiều đồng token chủ đạo hoặc có vốn hóa lớn vẫn chưa được niêm yết, và có thể mở rộng hỗ trợ thêm trong tương lai. Đồng thời, điều này cũng phản ánh việc UPbit có tiêu chuẩn nghiêm ngặt trong việc thẩm định niêm yết đồng coin, thiên về việc lựa chọn cẩn thận các tài sản có tiềm năng lâu dài.

Tại UPbit, các mã thông báo trong các lĩnh vực đều có sự tăng trưởng nổi bật. PEPE(Meme), AGLD(Game), DRIFT(DeFi), SAFE(Infra) và các mã thông báo khác trong lĩnh vực đã có sự tăng trưởng đáng kể trong thời gian ngắn, đạt tới 100% và thậm chí vượt quá 150%. UNI đã tăng 93,5% so với ngày đầu tiên sau 30 ngày lên sàn. Điều này phản ánh sự công nhận cao của người dùng Hàn Quốc đối với các dự án được lên sàn UPbit.

Ngoài ra, từ góc độ hệ sinh thái blockchain công khai, các hệ sinh thái blockchain công khai như Solana, TON đang được ưa chuộng. Chúng tôi cũng nhận thấy rằng các sàn giao dịch đang dần gia tăng hỗ trợ cho hệ sinh thái blockchain của chính mình. Ví dụ, BSC và opBNB liên kết với Binance, sự hỗ trợ cho hệ sinh thái trên chuỗi của họ tiếp tục được tăng cường. Tương tự, Base do Coinbase phát triển cũng trở thành đối tượng được hỗ trợ chính, chiếm gần 40% trong số tất cả các đồng coin mới ra mắt vào năm 2024. Trong khi đó, OKX tiếp tục nỗ lực trong việc phát triển hệ sinh thái X Layer. Thêm vào đó, kế hoạch ra mắt mạng lưới L2 Ink của Kraken càng cho thấy rằng các sàn giao dịch hàng đầu đang tích cực thúc đẩy xây dựng cơ sở hạ tầng trên chuỗi.

Xu hướng này là kết quả của việc sàn giao dịch đang khám phá chuyển đổi từ "ngoài chuỗi" sang "trong chuỗi", không chỉ mở rộng phạm vi kinh doanh mà còn củng cố khả năng cạnh tranh của họ trong lĩnh vực DeFi. Sàn giao dịch thông qua việc hỗ trợ các dự án trên chuỗi của chính mình, không chỉ có thể thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh thái mà còn nâng cao độ bám dính của người dùng, và trong quá trình phát hành và giao dịch các tài sản mới, thu được lợi nhuận cao hơn. Điều này cũng có nghĩa là, trong tương lai, chiến lược niêm yết của sàn giao dịch sẽ thiên về các dự án trong hệ sinh thái của chính mình, nhằm tăng cường mức độ hoạt động và ảnh hưởng của mạng blockchain.

2.2 Phân tích theo chiều thời gian

• Xu hướng tăng giảm số lượng sự kiện niêm yết đồng coin có sự tương đồng cao với sự biến động giá của BTC